Czas trwania załatwiania spraw przed urzędem skarbowym
Zgodnie z art.139 Ordynacji podatkowej, załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania dowodowego powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
Z kolei, niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone na podstawie:
- dowodów przedstawianych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania,
- faktów powszechnie znanych,
- dowodów znanych z urzędu organowi prowadzącemu postępowanie.
Do terminów, w których organ podatkowy powinien zakończyć sprawę, nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.
Bieg terminów załatwiania spraw rozpoczyna się z dniem wszczęcia postępowania podatkowego.
Terminy załatwienia spraw przewidziane w Ordynacji podatkowej:
- niezwłocznie;
- bez zbędnej zwłoki;
- nie później niż w ciągu miesiąca od dnia wszczęcia postępowania;
- nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania;
- nie później niż w ciągu 2 miesięcy lub 3 miesięcy od otrzymania odwołania.
Niezwłocznie powinna być załatwiona sprawa, która może być rozpatrzona na podstawie dowodów przedstawionych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania. Jest to termin, który najbardziej kategorycznie wyznacza sposób postępowania organu podatkowego i w zasadzie nie dopuszcza możliwości zwłoki w załatwieniu sprawy. Jednak ocena, czy sprawa może być załatwiona na podstawie przedstawionych przez stronę dowodów, należy do organu podatkowego.
Pojęcie „bez zbędnej zwłoki” nie należy utożsamiać ze sformułowaniem „niezwłocznie”. Termin „bez zbędnej zwłoki” dotyczy spraw wymagających przeprowadzenia postępowania dowodowego. Oznacza to, że podatnik ma prawo żądać, aby po przeprowadzeniu postępowania dowodowego sprawa została załatwiona bez zbędnej zwłoki, czyli sprawa nie powinna oczekiwać na rozstrzygnięcie.
Termin „nie później niż w ciągu miesiąca od dnia wszczęcia postępowania” oznacza, że żadna sprawa, bez względu na potrzeby czasowe związane z postępowaniem dowodowym, nie powinna oczekiwać na rozstrzygnięcie dłużej niż jeden miesiąc.
Czas trwania postępowania odwoławczego
Załatwienie sprawy w postępowaniu odwoławczym powinno nastąpić nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy. W sprawach, w których przeprowadzono rozprawę lub strona złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy – nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy. Termin 2-miesięczny na załatwienie odwołania biegnie od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy. Ponieważ odwołanie składa się za pośrednictwem organu, który wydał decyzję w I instancji. Ma on 14 dni na przekazanie sprawy organowi odwoławczemu wraz z aktami sprawy i ustosunkowaniem się do przedstawionych zarzutów.
Decyzja kończąca postępowanie podatkowe
W przypadku samoobliczenia podatku postępowanie podatkowe kończy się doręczeniem decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego podatnika. Decyzja kończąca postępowanie ma charakter deklaratoryjny. Metoda samoobliczenia podatku stosowana jest w przypadku zobowiązań podatkowych powstałych z mocy prawa (PIT, CIT, VAT, akcyza, PCC). Wówczas podatnik lub płatnik samodzielnie je oblicza, stosując reguły zawarte w przepisach podatkowych. Powstanie zobowiązania podatkowego z mocy prawa następuje samoistnie z chwilą zaistnienia zdarzenia określonego w ustawie podatkowej.
W przypadku podatku do nieruchomości, gdy podatnikiem są osoby fizyczne (również podatku rolnego i leśnego) oraz podatku od spadków i darowizn, zobowiązanie podatkowe powstaje w następstwie doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. To organ podatkowy dokonuje obliczenia i wymiaru podatku. To na organie podatkowym spoczywa obowiązek ustalenia stanu faktycznego, ale również dokonania prawidłowej wykładni przepisów. W tym przypadku decyzja kończąca postępowanie ma charakter konstytutywny.
Wydawanie zaświadczeń
Zaświadczenie powinno być wydane przez urząd skarbowy bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia. Terminem podstawowym na wydanie zaświadczenia na żądanie osoby zainteresowanej jest więc termin bez zbędnej zwłoki. Z kolei termin 7-dniowy jest terminem maksymalnym. Naruszenie tych terminów przez organy podatkowe traktowane jest jako bezczynność organu i daje prawo wniesienia ponaglenia.
Ile czasu trwa kontrola podatkowa osoby fizycznej?
Czas trwania kontroli podatkowej zależy od wielkości danej firmy. Limity czasowe są określone w art. 55 Prawa przedsiębiorców. Czas trwania kontroli u przedsiębiorcy w danym roku kalendarzowym może wynosić maksymalnie:
- 12 dni roboczych – mikroprzedsiębiorstwo;
- 18 dni roboczych – małe przedsiębiorstwo;
- 24 dni robocze – średnie przedsiębiorstwo;
- 48 dni roboczych – pozostałe przedsiębiorstwa.
Od tej zasady istnieje kilka wyjątków, z których najważniejsze, to:
- przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia,
- kontrola podatkowa dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu,
- kontrola podatkowa dotyczy podmiotów, którym na mocy odrębnych przepisów właściwy organ wydał decyzję o uznaniu prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi – w zakresie związanym z wykonaniem tej decyzji.
Kontrolę przeprowadza się w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania działalności gospodarczej oraz w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę. Za zgodą lub na wniosek przedsiębiorcy kontrolę przeprowadza się w miejscu przechowywania dokumentacji, w tym ksiąg podatkowych, innym niż siedziba lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli. Do czasu kontroli zaliczane są te czynności, które są wykonywane w siedzibie kontrolowanego lub miejscu przechowywania dokumentów (nie wlicza się czasu sporządzania protokołu z kontroli).
W upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli znajduje się przewidywany termin jej zakończenia i w zasadzie wszystkie czynności powinny zakończyć się w tym czasie. Organ kontrolujący z określonych przyczyn może jednak przedłużyć czas trwania kontroli lub okresowo przerwać kontrolę.
Przedłużenie czasu trwania kontroli jest możliwe z przyczyn niezależnych od organu kontroli i wymaga uzasadnienia na piśmie. Przedłużenie czasu trwania kontroli możliwe jest także, jeżeli w toku kontroli zostanie ujawnione zaniżenie zobowiązania podatkowego w wysokości przekraczającej równowartość 10% kwoty zadeklarowanego zobowiązania podatkowego, jednak nie niższej niż 500 złotych, lub zawyżenie straty w wysokości przekraczającej równowartość 50% kwoty zadeklarowanej straty, jednak nie niższej niż 2500 złotych, albo w przypadku ujawnienia faktu niezłożenia deklaracji pomimo takiego obowiązku.
Przedawnienie zobowiązań podatkowych
Zobowiązanie podatkowe zazwyczaj przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Oznacza to, że przy przedawnieniu znaczenie ma nie tylko data powstania obowiązku podatkowego, ale także upływ terminu płatności podatku. W każdym podatku termin płatności określają przepisy ustawy dotyczącej tego podatku.
W podatku od towarów i usług termin płatności upływa 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Tym samym inny termin przedawnienia dotyczyć będzie pierwszych 11 miesięcy, a inny grudnia. Zobowiązanie podatkowe dotyczące grudnia przedawni się rok później (np. zobowiązania od stycznia–do listopad 2018 r. przedawni się 31.12.2023 r., a za grudzień 2018 r. dopiero 31.12.2024 r.).
W podatkach dochodowych zobowiązanie podatkowe ma charakter roczny, a tym samym powstaje po jego zakończeniu. W podatku dochodowym od osób fizycznych jest to zawsze rok kalendarzowy. Termin złożenia zeznania i płatności podatku upływa 30 kwietnia roku następnego. Oznacza to, że zobowiązanie za 2017r. przedawni się 31.12.2023 r.
Obowiązek informacyjny organu podatkowego w przypadku niedotrzymania terminu
O każdym przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym terminie organ podatkowy obowiązany jest zawiadomić stronę, podając przyczyny niedotrzymania terminu i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.
Ten sam obowiązek ciąży na organie podatkowym również w przypadku, gdy niedotrzymanie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od organu.
Bibliografia:
Ordynacja podatkowa, red. Mariański 2023, wyd. 2
Ordynacja podatkowa, red. Dzwonkowski 2020, wyd. 9
Kiedy kończy się postępowanie podatkowe w podatku dochodowym?
W przypadku samoobliczenia podatku postępowanie podatkowe kończy się doręczeniem decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego podatnika. Decyzja kończąca postępowanie ma charakter deklaratoryjny. Metoda samoobliczenia podatku stosowana jest w przypadku zobowiązań podatkowych powstałych z mocy prawa (PIT, CIT, VAT, akcyza, PCC). Wówczas podatnik lub płatnik samodzielnie je oblicza, stosując reguły zawarte w przepisach podatkowych. Powstanie zobowiązania podatkowego z mocy prawa następuje samoistnie z chwilą zaistnienia zdarzenia określonego w ustawie podatkowej.
Kiedy kończy się postępowanie podatkowe w podatku od nieruchomości?
W przypadku podatku do nieruchomości, gdy podatnikiem są osoby fizyczne (również podatku rolnego i leśnego) oraz podatku od spadków i darowizn, zobowiązanie podatkowe powstaje w następstwie doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. To organ podatkowy dokonuje obliczenia i wymiaru podatku. To na organie podatkowym spoczywa obowiązek ustalenia stanu faktycznego, ale również dokonania prawidłowej wykładni przepisów. W tym przypadku decyzja kończąca postępowanie ma charakter konstytutywny.
Ile się czeka na decyzję urzędu skarbowego?
W przypadku postępowania podatkowego przepisy Ordynacji podatkowej przewidują, że urząd skarbowy powinien załatwić sprawę wymagającą przeprowadzenia postępowania dowodowego bez zbędnej zwłoki, ale nie później, niż w ciągu miesiąca. Jeżeli sprawa jest szczególnie skomplikowana, organ podatkowy otrzymuje więcej czasu. W takim wypadku sprawa powinna zostać zakończona nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
Ile czasu ma urząd skarbowy na wszczęcie postępowania po kontroli podatkowej?
Organ podatkowy wszczyna postępowanie podatkowe w sprawie, która była przedmiotem kontroli podatkowej, nie później niż w terminie 6 miesięcy od zakończenia kontroli. Ograniczenia tego nie stosuje się w przypadku, gdy złożone przez podatnika wyjaśnienia lub zastrzeżenia do protokołu kontroli zostały w całości uwzględnione przez organ podatkowy.
Postępowanie podatkowe może być wszczęte także po upływie 6 miesięcy od zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli:
1) podatnik dokona ponownej korekty deklaracji, w której nie zostaną uwzględnione nieprawidłowości ujawnione w kontroli podatkowej,
2) organ podatkowy otrzyma informacje od organów podatkowych lub od innych organów, uzasadniające wszczęcie postępowania podatkowego.
Ile lat wstecz może kontrolować urząd skarbowy?
Urzędy skarbowe starają się kontrolować zobowiązania podatkowe zanim ulegną przedawnieniu. Jeśli nastąpi przedawnienie, to nie będą już mogły tego zrobić. Zobowiązanie podatkowe zazwyczaj przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. W każdym podatku termin ten określają przepisy ustawy dotyczącej tego podatku. W podatku od towarów i usług termin płatności upływa 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Tym samym inny termin przedawnienia dotyczyć będzie pierwszych 11 miesięcy, a inny grudnia. Zobowiązanie podatkowe dotyczące grudnia przedawni się rok później (np. zobowiązania od stycznia–do listopad 2018 r. przedawni się 31.12.2023 r., a za grudzień 2018 r. dopiero 31.12.2024 r.). W podatku dochodowym od osób fizycznych jest to zawsze rok kalendarzowy. Termin złożenia zeznania i płatności podatku upływa 30 kwietnia roku następnego. Oznacza to, że zobowiązanie za 2017 r. przedawni się 31.12.2023 r.
Ile czasu ma urząd skarbowy na wydanie zaświadczenia?
Zaświadczenie powinno być wydane przez urząd skarbowy bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia. Terminem podstawowym na wydanie zaświadczenia na żądanie osoby zainteresowanej jest więc termin bez zbędnej zwłoki. Termin 7-dniowy jest terminem maksymalnym.
Ile czasu trwa postępowanie odwoławcze?
Załatwienie sprawy w postępowaniu odwoławczym powinno nastąpić nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia otrzymania odwołania przez organ odwoławczy. W sprawach, w których przeprowadzono rozprawę lub strona złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy, postępowanie powinno się zakończyć nie później niż w ciągu 3 miesięcy.
Ile czasu ma urząd skarbowy na odpowiedź na pismo?
To zależy, czy konieczne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone na podstawie dowodów przedstawianych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub na podstawie faktów powszechnie znanych i dowodów znanych z urzędu organowi prowadzącemu postępowanie. Sprawy wymagającą przeprowadzenia postępowania dowodowego, urząd skarbowy powinien załatwić bez zbędnej zwłoki, ale nie później, niż w ciągu miesiąca. Jeżeli sprawa jest szczególnie skomplikowana, organ podatkowy powinien zakończyć sprawę nie później niż w ciągu 2 miesięcy.